Jaarstukken 2019
portal

Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing

Risico's

21.

Doorlevering gronden aan TBO`s

Risico

De provincie moet subsidies, die eerder zijn verstrekt in het kader van de grondverwerving door terreinbeherende organisaties (de landelijke subsidieregeling PNB (Particuliere Natuurterrein Beherende organisaties) en voorgangers en zijn provinciale tegenhangers), terugvorderen inclusief rente.

Oorzaken

  • Vereniging Gelijkberechtiging Grondbezitters eist terugvordering van rente over staatssteun, die zou zijn verleend door de provincie aan terreinbeherende organisaties (TBO’s)
  • De Europese Commissie oordeelt dat sprake is van onverenigbare staatssteun

Gevolg(en)

  • Faillissement van Zuid-Hollands Landschap en Natuurmonumenten
  • Negatieve gevolgen voor de continuïteit en kwaliteit van het natuurbeheer
  • Stilleggen programma NNN

Achtergrond-
informatie

De Vereniging Gelijkberechtiging Grondbezitters (VGG) heeft een klacht ingediend bij de Europese Commissie met als strekking dat de subsidies die eerder zijn verstrekt in het kader van de grondverwerving door terreinbeherende organisaties (de landelijke subsidieregeling PNB en voorgangers en zijn provinciale tegenhangers) in strijd zou zijn met de EU-regelgeving inzake staatssteun. Voor Zuid-Holland gaat het om subsidies die verstrekt zijn aan het Zuid-Hollands Landschap en Natuurmonumenten (Staatsbosbeheer is geen partij in deze kwestie, aangezien het een ZBO is).
De VGG heeft een brief gestuurd aan de provincie waarin deze wordt gesommeerd tot terugvordering van rente over staatssteun, die zou zijn verleend door de provincie aan terreinbeherende organisaties (TBO’s).
Als de Europese Commissie oordeelt dat sprake is van staatssteun, dan zal geëist worden dat het Rijk (naar nationaal recht) een bedrag terugvordert dat kan variëren van circa € 0,2 miljard (bij toelaatbare staatssteun) tot € 1,2 miljard (bij ontoelaatbare staatssteun). Het Rijk zal deze vordering mogelijk deels neerleggen bij de provincies (als uitvoerders van de provinciale regelingen en sinds 2007 ook van de PNB-regeling). Het is niet bekend hoe de vordering verdeeld zal worden over de provincies. Ten tijde van het ILG was de provincie Zuid-Holland goed voor 1/6 van het landelijke budget. Rijk en de provincies kunnen het ‘steunbedrag’ vorderen bij de TBO’s, maar de realiteit gebiedt te zeggen dat dit het einde betekent van het natuurbeheer in Nederland aangezien de TBO’s hierdoor failliet zullen gaan en de gronden en het beheer door andere partij(en) zal moeten worden overgenomen. Dit zal dus grote financiële maar ook beleidsmatige consequenties hebben voor de continuïteit en kwaliteit van de taakuitoefening op het gebied van natuurbeheer.

Maatregelen

  • Om toekomstige situaties van staatssteun te voorkomen:
  • Conform de vastgestelde Nota Beheer EHS (2013) verkoopt de provincie Zuid-Holland thans natuurgronden tegen een marktconforme prijs, voor zover de provincie deze zelf in eigendom heeft of krijgt.
  • De verwerving geschiedt direct door de terreinbeheerder zelf, met een latere subsidie voor afwaardering op basis van een door de Europese Commissie goedgekeurde subsidieregeling.

Ter beheersing van de klacht VGG:

  • In IPO-verband inzichtelijk maken van de financiële consequenties voor elk van de provincies en mogelijke maatregelen bespreken om continuïteit en kwaliteit van het natuurbeheer te borgen.

Het beheer van de natuurgronden in het programma NNN (tijdelijk) in eigen beheer uitvoeren, of zelfs het NNN-programma stilleggen/uitstellen.

Status

De Europese Commissie oordeelde in 2015 dat het weliswaar ging om staatssteun die gemeld had moeten worden, maar dat deze staatssteun wel toelaatbaar was. De VGG heeft dat besluit bestreden bij het Europese Gerecht. Het Gerecht van Eerste Aanleg van de Europese Unie steunt de VGG en heeft het besluit van de Commissie vernietigd (oktober 2018). Nu is de Europese Commissie weer aan zet om een nieuw besluit te nemen. Dit zal leiden tot een uitgebreider onderzoek. Tot op heden is er geen zicht op moment en inhoud van deze besluitvorming.

Deze pagina is gebouwd op 06/25/2020 07:13:43 met de export van 06/25/2020 06:57:43